Κατάγματα Κρανίου – Προσώπου

Στις μέρες μας η αποδοτικότερη μέθοδος αποκατάστασης της οστικής συνέχειας (πώρωση) είναι η εσωτερική οστεοσύνθεση, η οποία εφαρμόζεται στην πλειοψηφία των περιπτώσεων. Η εσωτερική οστεοσύνθεση υπερτερεί των άλλων μεθόδων καθώς προσφέρει την ταχύτερη λειτουργική αποκατάσταση της οστικής βλάβης, από όλες τις μεθόδους.

Η μέθοδος αποκατάστασης με εσωτερική οστεοσύνθεση, αφορά στην εφαρμογή πλακών, διαφορετικού μεγέθους ανάλογα με την ένδειξη, με προκατασκευασμένες οπές για τη διέλευση των βιδών, που προσαρμόζονται με κατάλληλους χειρισμούς ώστε να εφάπτονται στο φλοιώδες πέταλο των αναταγμένων καταγματικών επιφανειών και να εκτείνονται εκατέρωθεν της γραμμής του κατάγματος και στα δύο οστικά κολοβώματα (adaptation).
Η τοποθέτησή τους γίνεται με βίδες διαφόρων μηκών οι οποίες διαπερνούν το έξω φλοιώδες οστό και εισέρχονται στο σπογγώδες τμήμα του οστού χωρίς να φτάνουν στον εσωτερικό φλοιό του (μονοφλοιωτική οστεοσύνθεση).

Σε αντίθεση με παλιά, που οι πλάκες που χρησιμοποιούνταν ήταν μεγάλες, άκαμπτες, ισχυρές και η τοποθέτηση τους στην κάτω γνάθο γινόταν τις περισσότερες φορές με εξωστοματική προσπέλαση, στις μέρες μας οι πλάκες έχουν εξελιχθεί. Πλέον χρησιμοποιούνται μικρότερες, πιο εύκαμπτες και πιο κατάλληλες για το πρόσωπο πλάκες, με μονοφλοιωτικές βίδες, ώστε να αποφεύγονται τραυματισμοί σε γειτνιάζοντα μη οστικά μόρια όπως το αγγειονευρώδες δεμάτιο της κάτω γνάθου ή οι ρίζες των δοντιών. Συνήθως, τα συστήματα οστεοσύνθεσης των διαφόρων εταιρειών περιλαμβάνουν δύο έως τρία μεγέθη πλακών, διαφορετικά ως προς το πάχος τους και την αντοχή τους στις φορτίσεις, μαζί με τις αντίστοιχες βίδες.

• Όταν υπάρχει ανάγκη για ισχυρή οστεοσύνθεση, για παράδειγμα στην περίπτωση συντριπτικού κατάγματος της κάτω γνάθου, ή όταν πρόκειται να γεφυρωθεί ένα οστικό έλλειμμα της κάτω γνάθου, χρησιμοποιούνται πλάκες πάχους 2,4mm-2,7mm, οι οποίες ονομάζονται διεθνώς πλάκες γεφύρωσης (bridging plates).
• Οι αμέσως πιο ισχυρές πλάκες έχουν πάχος μέχρι 2mm και ονομάζονται διεθνώς mini plates. Χρησιμοποιούνται ευρέως σε όλο τον σκελετό του σπλαχνικού και εγκεφαλικού κρανίου.
• Οι ακόμα πιο λεπτές πλάκες, που έχουν πάχος 1,0mm-1,5mm, αποκαλούνται micro plates και χρησιμοποιούνται στα κατάγματα που δέχονται χαμηλή φόρτιση, όπως τα κατάγματα του ρινοηθμοειδικού συμπλέγματος και οι αυτομετασμοσχεύσεις οστικών block.

Τα μεγέθη των πλακών διαφέρουν επίσης ως προς το μήκος τους αρχίζοντας από πλάκες με 4 οπές για 4 βίδες και φτάνοντας, ανάλογα με το εργοστάσιο κατασκευής τους, σε πλάκες με 12, 16 ή και περισσότερες οπές. Υπάρχει επίσης δυνατότητα επιλογής διαφορετικού σχήματος πλακών, όπως ευθείες, τοξοειδείς ή πλάκες σχήματος L, Τ, C, Υ, που εξυπηρετούν συγκεκριμένες θέσεις. Η επιλογή του πάχους της πλάκας, του μεγέθους και του σχήματος γίνεται ανάλογα με τη θέση και το είδος του κατάγματος. Όσον αφορά τις βίδες, διατίθενται σε μεγέθη ανάλογα με τις πλάκες, ενώ το μήκος τους κυμαίνεται από 4mm-16mm.

Πριν την τοποθέτησή τους, οι πλάκες διαμορφώνονται με τη βοήθεια ειδικών εργαλείων με τρόπο ώστε να εφάπτονται στην οστική επιφάνεια εκατέρωθεν της γραμμής του αναταγμένου κατάγματος και να επεκτείνονται επαρκώς και προς τις δύο καταγματικές πλευρές (adaptation). Τα μέταλλα ή τα κράματα μετάλλων που επιλέγονται για την κατασκευή μικροπλακών και βιδών, έχουν τις απαιτούμενες ιδιότητες με στόχο να μπορούν να κάμπτονται χωρίς να θραύονται και χωρίς να μειώνεται η αντοχή τους. Στη συνέχεια, και με την πλάκα ακινητοποιημένη στην επιθυμητή θέση, διανοίγονται τα οστικά φρεάτια για τις βίδες με την ανάλογη φρέζα, διαμέσου των οπών της πλάκας. Τέλος, οι βίδες κοχλιώνονται με σκοπό να ακινητοποιηθεί το κάταγμα εκατέρωθεν της γραμμής του κατάγματος. Η ακινητοποίηση που προκύπτει επιτρέπει μια ελάχιστη κινητικότητα των κολοβωμάτων, η οποία, όμως, είναι επιθυμητή. Η πώρωση που προκύπτει είναι έμμεση (with callus formation).