Πόσο συχνός είναι ο Καρκίνος του στόματος;
Όσο παράξενο και αν ακούγεται, ο Καρκίνος του στόματος είναι ένας από τους μεγαλύτερους σε συχνότητα καρκίνους στο σώμα, ενώ είναι 6ος στη παγκόσμια κατάταξη με περίπου 300.000 νέα κρούσματα κάθε χρόνο. Σε μερικές χώρες όπου το κάπνισμα είναι ιδιαίτερα διαδεδομένο πχ στην Ινδία, ο καρκίνος του στόματος είναι 2ος έως και 3ος πιο συχνός καρκίνος.
Πως εμφανίζεται ο καρκίνος στόματος;
καρκινος στο στομα συμπτωματα. Συνήθως, ο Καρκίνος του στόματος εμφανίζεται ως μια πληγή μέσα στο στόμα, η οποία, όσο περνούν οι μέρες, δεν κλείνει. Αντιθέτως, υπάρχουν περιπτώσεις που φαίνεται να μεγαλώνει. Μπορεί επίσης να εμφανίζεται σαν ένα ογκίδιο, το οποίο επίσης δεν υποχωρεί με τις μέρες, ή ακόμα πιο συχνά σαν μια λευκή πλάκα, η οποία δεν ξεκολλάει από τα ούλα, τη γλώσσα ή τον βλεννογόνο του στόματος.
Ο καρκίνος του στόματος είναι μεταστατικός;
Δυστυχώς ο καρκίνος του στόματος είναι μεταστατικός. Οι μεταστάσεις που δίνει είναι συνήθως στους λεμφαδένες, στο λαιμό, στον τράχηλο, αλλά δεν αποκλείεται να δώσει μεταστάσεις ακόμα και στους πνεύμονες και στα οστά (σπάνια, σε πιο ακραίες περιπτώσεις) .
Υπάρχουν αιτιολογικοί ή προδιαθεσικοί παράγοντες για την εμφάνιση καρκίνου στόματος;
Προδιαθεσικοί παράγοντες υπάρχουν όσο αφορά το γενετικό μας υλικό, όμως δεν έχει εξακριβωθεί πλήρως ποια γονίδια είναι αυτά που ευθύνονται για τον καρκίνο του στόματος. Όμως έχει βρεθεί ότι υπάρχει μια οικογενής προδιάθεση, δηλαδή άτομα της ίδιας οικογένειας παρουσιάζουν ένα αυξημένο ποσοστό εμφάνισης καρκίνου του στόματος. Όσο αφορά τους αιτιολογικούς παράγοντες εμφάνισης καρκίνου στόματος, σίγουρα και αποδεδειγμένα το κάπνισμα και το αλκοόλ, ή ο συνδυασμός αυτών των δυο, συντελεί στην ανάπτυξη του καρκίνου του στόματος.
Πως γίνεται η αποκατάσταση μετά το χειρουργείο για την αφαίρεση του καρκίνου στόματος;
Η αποκατάσταση είναι πολύ σημαντική για τον ασθενή γιατί πέρα από την αφαίρεση του καρκίνου, θα πρέπει να έχει και μια καλή ποιότητα ζωής. Υπάρχουν σημαντικοί λειτουργικοί παράγοντες που πρέπει να αποκατασταθούν, όπως η ομιλία, η μάσηση, εμφάνιση, η κατάποση κλπ. Έτσι, κατά τη χειρουργική αφαίρεση του καρκινικού όγκου, «δανειζόμαστε» τοπικοπεριοχικούς κρημνούς (ιστούς ) από γειτονικές περιοχές του σώματος, όπως οι Ρινοχειλικός δερματικός κρημνός, Τραχηλοπροσωπικός δερματικός κρημνός, Μείζων θωρακικός μυοδερματικός κρημνός, Τραπεζοειδής μυοδερματικός κρημνός και Κροταφικός μυοπεριτοναϊκός κρημνός.
Από ποιες άλλες περιοχές του σώματος μπορούμε να λάβουμε ιστούς για την αποκατάσταση του καρκίνου στόματος;
Μπορούμε να λάβουμε ιστούς ακόμα και απομακρυσμένες περιοχές όπως το πόδι, το χέρι, ακόμα και από τη κοιλιά για να φτιάξουμε μια νέα γλώσσα, ένα νέο μάγουλο, μια νέα γνάθο, ούτως ώστε να επαναφέρουμε το πρόσωπο και το στόμα του ασθενούς στη προτέρα κατάσταση και να τον βοηθήσουμε να επανακτήσει τη κοινωνική και επαγγελματική του ζωή.
Στις περιπτώσεις μεταστάσεων στον τράχηλο τι πρωτόκολλο ακολουθείται;
Οι μεταστάσεις στον τράχηλο εμφανίζονται σαν διογκωμένοι λεμφαδένες στο λαιμό, είναι ένας κακός δείκτης πρόγνωσης για τον Καρκίνος του στόματος και πρέπει να αφαιρεθούν άμεσα. Στις περιπτώσεις που οι μεταστάσεις στον τράχηλο είναι πολυάριθμες, τότε θα ακολουθήσουμε πρωτίστως θεραπεία με ακτινοβολία, προκειμένου να αποστειρώσουμε τη περιοχή από τα καρκινικά κύτταρα.
Ποια είναι η θεραπεία του καρκίνου του στόματος;
Η θεραπεία για τον Καρκίνο του στόματος είναι κατά κύριο λόγο χειρουργική και χωρίζεται σε δυο σκέλη. Το ένα είναι η αφαίρεση του όγκου και το άλλο η αποκατάσταση το στόματος και του προσώπου του ασθενούς , ώστε να έχει μια καλή ποιότητα ζωής. Σε βαριές περιπτώσεις, μετά την χειρουργική παρέμβαση, ακολουθεί η ακτινοθεραπεία και η χημειοθεραπεία.
Ποια είναι η πρόγνωση των ασθενών με καρκίνο του στόματος και ποια η ποιότητα ζωής τους;
Γενικά όσο πιο νωρίς διαγνωσθεί ο Καρκίνος του στόματος, τόσο πιο καλή θα είναι η πρόγνωση για τον ασθενή. Σε μικρές βλάβες η ίαση είναι πλήρης, αλλά, παγκοσμίως, οι ασθενείς με καρκίνο στόματος έχουν ποσοστό επιβίωσης περίπου ένας στους δυο, όσο αφορά την πενταετία.
Υπάρχει πρόληψη στον καρκίνο του στόματος;
Υπάρχει πρόληψη, εφόσον εξαλείψουμε τους αιτιολογικούς παράγοντες όπως το αλκοόλ και το κάπνισμα. Επιπλέον, μια συχνή εξέταση από ειδικό γιατρό στην στοματική κοιλότητα κάθε 6 μήνες είναι αυτό που θα μας βοηθήσει να προλάβουμε και να αντιμετωπίσουμε εγκαίρως τη νόσο.
Ποια η διάρκεια της νοσηλείας και πως γίνεται η παρακολούθηση;
Η διάρκεια της νοσηλείας κυμαίνεται από 3 με 4 μέρες, ενδεχομένως και μια, αν η επέμβαση είναι μικρή. Στη συνέχεια ο ασθενής θα παραμείνει για μια εβδομάδα σπίτι του, αλλά δεν είναι από τις επεμβάσεις που θα τον κρατήσουν μακριά από την επαγγελματική του δραστηριότητα και την κοινωνική του ζωή για αρκετό καιρό. Η ομιλία επανέρχεται αμέσως, διαφορετικά -στη χειρότερη εκδοχή- θα επανέλθει μετά από περίπου 10 ημέρες. Όλοι οι ασθενείς ανεξαρτήτως βαθμού κακοήθειας, η μεγέθους του όγκου κλπ μπαίνουν σε ένα συγκεκριμένο πρωτόκολλο παρακολούθησης, το οποίο στον πρώτο χρόνο είναι ένα τρίμηνο, στο δεύτερο ανά εξάμηνο και μέχρι την πενταετία παρακολουθούνται μια φορά το χρόνο, για να διαπιστωθεί η πλήρης ίαση του. Σκοπός της παρακολούθησης είναι να προλάβουμε μια υποτροπή σε αρχικό στάδιο για να μπορέσουμε να την αντιμετωπίσουμε.
Σε ποιες ηλικίες εμφανίζεται ο καρκίνος του στόματος;
Οι συνηθέστερες ηλικίες εμφάνισης Καρκίνος του στόματος είναι στα 40 με 60, αλλά ενδέχεται να εμφανιστεί και σε νεότερες, ή μεγαλύτερες από τα 60 έτη ηλικίες. Μάλιστα, τα τελευταία χρόνια υπάρχει μια αύξηση στην εμφάνιση καρκίνου του στόματος σε ηλικίες από 35 ετών και κάτω, όπου δεν προλαβαίνει να δράσει το τσιγάρο και το αλκοόλ και σίγουρα οφείλεται σε γενετικούς παράγοντες.
Τι συμβαίνει με τις προκαρκινικές βλάβες του στόματος;
Οι Προκαρκινικές βλάβες δεν είναι καρκίνος, αλλά είναι ένα ηχηρό καμπανάκι προς τον ασθενή για να σταματήσει τους βλαπτικούς παράγοντες όπως το τσιγάρο και το κάπνισμα, αλλά και για τους ιατρούς για να προχωρήσουμε σε πιο στενή παρακολούθηση ώστε να προλάβουμε την εξαλλαγή του σε καρκίνο. Η πιο συχνή βλάβη στόματος είναι η Λευκοπλακία, η οποία είναι μια λευκή πλάκα που εμφανίζεται κολλημένη πάνω στα ούλα, ή στο μάγουλο ή στη γλώσσα του ασθενούς και δεν απομακρύνεται με το πέρασμα των ημερών ή με κανένα φάρμακο. Δυστυχώς δεν υπάρχουν καρκινικοί δείκτες για τον καρκίνο του στόματος στο αίμα, αλλά είναι τόσο εμφανής η στοματική κοιλότητα, και στον καθρέφτη όταν κοιτιόμαστε, αλλά και στον οδοντίατρο, ωριλά, στον γναθοχειρουργό, ακόμα και στον γενικό ιατρό που αποκλείεται να μη το δει κανείς και να μην παραπέμψει τον ασθενή σε περαιτέρω διαγνωστικές εξετάσεις.
Τι νεότερα επιστημονικά δεδομένα υπάρχουν για τον καρκίνο του στόματος;
Ευτυχώς στις μέρες μας υπάρχει και η σύγχρονη θεραπεία της ανοσοθεραπείας. Η ανοσοθεραπεία εμπίπτει στην κατηγορία των χημειοθεραπειών και βοηθάει κάποιες υποκατηγορίες θεραπείας του καρκίνου του στόματος. Επιπλέον, έχει αποδειχθεί ότι ο HPV (ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων) ευθύνεται για τον καρκίνο του στόματος στο πίσω τεταρτημόριο της γλώσσας. Επομένως, είναι πολύ σημαντικό τα κορίτσια από την ηλικία των 11 και άνω να κάνουν το εμβόλιο του τραχήλου της μήτρας.
dr. Κωνσταντίνος Ψωμαδέρης και αντιμετώπιση καρκίνου του στόματος
Η λειτουργική αποκατάσταση του προσώπου και των γνάθων μετά την αφαίρεση του κακοήθους όγκου, ακόμα και των πλέον δύσκολων περιστατικών, είναι πολύ σημαντική για τη λειτουργία του ασθενούς και η πολύχρονη εμπειρία του Κων. Ψωμαδέρη αποτελεί εγγύηση για το καλύτερο, βέλτιστο αποτέλεσμα ακόμα και σε περιστατικά που πολλοί γιατροί αποφεύγουν να αναλάβουν να φέρουν εις πέρας. Ο Κωνσταντίνος Ψωμαδέρης είναι Διευθυντής Στοματικής & Γναθοπροσωπικής Χειρουργικής, Ερρίκος Ντυνάν Hospital Center, Αθήνα και Διδάκτωρ Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Μπορείτε να παρακολουθήσετε την συνέντευξη στον παρακάτω σύνδεσμο: